Các cặp phạm trù trong triết học đóng vai trò rất quan trong trong nghiên cứu khoa học. Trong số các cặp phạm trù đó thì cặp phạm trù " Nhân - quả" luôn có mặt trong các nghiên cứu khoa học cơ bản và khoa học xã hội. Vì khoa học cơ bản và khoa học xã hội có phương pháp luận nghiên cứu gần giống nhau.

Trong khoa học giáo dục (xã hội) thông qua quan sát người ta thường thấy "quả" và từ quả này sẽ dẫn đến một cuộc hành trình  đi tìm nguyên nhân tại sao để xảy ra " quả" đó.

Một " quả" cũng có rất nhiều nguyên nhân đưa đến, như vậy làm sao để tách bóc 1 vài nguyên nhân gây ra quả  trong vô vàn những nguyên nhân trong mối quan hệ phổ biến?

Có rất nhiều phương pháp để "cerner" nguyên nhân, nhưng có cách cơ bản và thường vận dũng đó chính là xem xét hệ quả đó trong sự kiện nào, tách bóc sự kiện đó ra những sự kiện khác và tìm nguyên nhân gắn liền với sự kiện đó.

Nếu xét trong tổng thể thì  hệ quả trong 1 sự kiện này nó sẽ là nguyên nhân trong sự kiện khác -> như vậy nguyên nhân và hệ quả nằm trong 1 chuỗi diễn biến vô tận.


NGO Van Thien